TRE, TRÚC NHỰ
HÌNH ẢNH, TÁC DỤNG, VỊ THUỐC NAM, ĐÔNG Y, BÀI THUỐC DÂN GIAN CHỮA BỆNH, THUỐC BẮC
Tên khoa học: Bambusa arundinacea Retz. Họ: Lúa(Poaceae).
Tên khác: Tre gai, Tre nhà.
Cách trồng: Trồng bằng đoạn gốc. Đào những nhánh tre bánh tẻ 1-2 năm tuổi, mập, không sâu bệnh, gồm cả rễ và thân dài 1-1,5m, rồi trồng xuống hố được trộn sẵn đất và phân chuồng hoai. Trồng nghiêng 40-450, lấp đất cao hơn gốc 10-12cm. Thời gian đầu cần giữ ẩm, về sau không cần tưới. Hàng năm nên đổ thêm đất bùn vào gốc. Tre mọc khắp nơi, nên thu hái từ thiên nhiên là chính.
Bộ phận dùng và cách bào chế: Các bộ phận của tre dùng làm thuốc như:
Tinh tre (trúc nhự): Chặt đoạn thân, cạo bỏ lớp vỏ xanh bên ngoài, sau đó bào phần gần vỏ thành lát mỏng, phơi khô. Khi dùng, tẩm nước gừng sắc uống.
Nước tre non (trúc lịch): Lấy vòi tre bóc bỏ bẹ, nướng rồi vắt lấy nước dùng.
Lá tre thường dùng tươi.
Tác dụng và liều dùng: Tinh tre thanh nhiệt, hóa đàm, trừ nôn, để chữa cảm sốt, buồn phiền, bứt rứt, phối hợp với nước gừng chữa nôn ọe khi có thai, liều dùng 10-20g/ ngày dạng thuốc sắc.
Nước tre non thanh nhiệt, hóa đờm, hạ sốt, phối hợp với nước gừng để chữa sốt cao.
Lá tre thanh nhiệt, lợi tiểu, giảm sốt, chữa các chứng cảm sốt, khát nước, ra nhiều mồ hôi, ho, suyễn, thổ huyết, trẻ em kinh phong. Ngày dùng 20g dạng thuốc sắc.
Bài thuốc ứng dụng:
Bài 1: Chữa cảm sốt, khô miệng, khát nước:
Lá tre 30g, Thạch cao 12g, Mạch môn 8g, Bán hạ 4g, Bố chính sâm 12g, Cam thảo dây 6g. Sắc uống trong ngày.
Bài 2: Chữa cảm sốt, bệnh cúm có sốt cao:
Lá tre 16g, Kim ngân 16g, Cam thảo đất 12g, Kinh giới 8g, Bạc hà 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 3: Chữa say nắng, cảm nắng:
Nước măng tre chua 300ml, Gừng gió 20g, Muối ăn 20g, Hành tươi 5g, Tỏi tươi 5g. Đun sôi nước măng, các vị khác giã nát, cho vào nước măng, rồi đập 1 quả trứng gà vào, quấy đều cho chín, uống lúc còn nóng, sau khi uống ủ ấm người cho ra mồ hôi.
Bài 4: Chữa đái buốt, đái rắt:
Búp tre tươi 20g, Rau má tươi 20g. Giã nát với vài hạt muối, thêm ít nước đun sôi để nguội, gạn lọc lấy nước uống.
Bài 5: Chữa đái ra dưỡng chấp:
Lá tre 20g, Kim tiền thảo 20g, Mía dò 20g, Giá đỗ xanh 16g, Tỳ giải 16g, Ý dĩ 12g, Hoạt thạch 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 6: Chữa sởi thời kỳ đang mọc:
Lá tre 20g, Sài đất 16g, Kim ngân hoa 16g, Mạch môn 12g, Sa sâm 12g, Sắn dây 12g, Cam thảo đất12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 7: Chữa nôn mửa khi mang thai:
Trúc nhự 6g, Bố chính sâm 20g, Trần bì, Bán hạ chế, Bạch linh, Mạch môn, Tỳ bà diệp, Đại táo, mỗi vị 8g, Gừng tươi 2g. Sắc uống ngày 1 thang.
